Homojen sözcüğü eskiden sadece kimya alanında duymaya alışık olduğumuz bir sözcüktü. Fakat artık günlük hayatta sıklıkla karşımıza çıkıyor. Mesela homojen toplum diye bir kavram duymuş olabiliriz. Madem çok anlamı var öğrenmek için beklemeyelim. Homojen nedir, homojen karışım ne demek birlikte öğrenelim. Ayrıca sosyolojik olarak da az önce değindiğim homojen toplum kavramına değineceğiz. Homojen toplum ne demek sorusuna da yanıt vereceğim.
Özellikle ortaokul fen bilimleri dersinden itibaren homojen-heterojen gibi kavramlarla karşılaşmaya başlarız. Ancak bu sözcüğün daha doğrusu terimlerin birçok farklı anlama geldiğini unutmayın. Her ne kadar kimya, sosyoloji, tıp gibi alanlarda homojen kavramı kullanılsa da hepsinde hemen hemen aynı anlamı taşır. Gelin sözü fazla uzatmadan konuya girelim.
Homojen Ne Demek?
Bir kavramın ne ifade ettiğine değinmeden önce, özellikle de böyle teknik bir ifadeyse önce TDK tanımına bakmayı tercih ediyorum. O halde önce Türk Dil Kurumuna göre homojen nedir sorusuna cevap bulalım.
1. sıfat Bağdaşık.
2. sıfat, matematik Bütün terimleri aynı derecede olan (çok terimli).
Aslında homojen sözcüğü Fransızcadır. Ancak dilimizde oldukça fazla kullanılıyor. Bizde bağdaşık sözcüğü ile anlamdaştır. Ve tanımdan da az çok anladığınız gibi bir yere eşit miktarda dağılıp onunla özdeşleşmek anlamı vardır.
Her ne kadar dilimizdeki karşılığını öğrensek de, homojen sözcüğü daha çok kimya biliminin konusudur. O halde gelin homojen nedir, homojen karışım nedir sorularına cevap verelim. Daha sonra homojen karışım örnekleri ile yazımızda devam edeceğiz.
Homojen Karışım Ne Demek?
Sizde benim gibi gazoz içmeyi seviyorsanız homojen karışımlara örnek için güzel bir örnek vermiş olacağız. 🙂 Homojen karışım, içeriğindeki her maddenin karışımın her yerine eşit dağılmasını ifade eder. Yani bir karışımı oluşturan bileşenlerin, karışımın her yerinde eşit bulunmasıdır. Bu teorik tanımlara çok yermeyeceğim çünkü örneklerle homojen karışım daha iyi anlaşılacaktır.
Az önce gazozdan bahsetmiştim. Gazozu içtiğimizde ilk yudumda da son yudumda da aynı bileşenleri tüketmiş oluruz. Gazozun içinde o maddeler eşit dağılır. Ancak ayranı ele alalım. Birçoğumuz marketten aldığımız ayranı önce çalkalar sonra içeriz. Peki neden? Ayranı oluşturan bileşenler her yere eşit dağılsın diye. Aslında biz günlük hayatın bir rutini haline gelen ayran çalkalama işlemiyle ayranı homojen hale getirmeye çalışırız. Çünkü dipte kalan yoğurt parçacıkları erisin isteriz.
Yada çaya şeker attığımızda karıştırırız değil mi? Eğer çayı iyi karıştırırsak şeker gözden kaybolur. Ve homojen bir karışım elde ederiz. İlk yudumda da son yudumda da aynı şeyi içeriz. Bu durumda şekerli çay ve tuzlu su karışımlarının homojen olduğunu söyleyebiliriz.
Homojen Karışım Örnekleri
Günlük hayatta homojen karışımlara örnek olarak verilebilecek birçok şey vardır. Biraz düşünürseniz de sizler de günlük hayatta karşılaştığınız homojen karışımları görebilirsiniz.
- Kolonya (tütün yada limon kolonyası farketmez)
- Şekerli çay (çay tek başına homojen karışım oluşturabilir ancak bardağa döktüğümüzde çay tanecikleri olmamalı. Çünkü çay tanecikleri bardakta eşit dağılım göstermez.)
- Tuzlu su
- Hava
- Musluktan akan su.
- Kola
- Gazoz
- Sirke
- Demir para (Yalnızca sıvı maddeler karışım oluşturmaz.)
- Deniz suyu
- Göz yaşımız
- Terimiz
- Tükürüğümüz birer homojen karışımdır.
- Kum
Homojen Karışım Heterojen Karışım Farkı Nedir?
Homojen nedir, homojen karışım ne demek sorularına yanıt verdik. Yazı bütünlüğünü bozmamak adına heterojen kavramına çok değinmeyeceğim. Ancak heterojen homojenin zıttıdır. Yani onu oluşturan maddeler eşit dağılmaz.
Mesela ayran örneğinde ayranı çalkalamazsak dip kısımlardaki tortular ayranın heterojen olmasını sağlar. Çamurlu su veya kum ile demir tozu karışımı heterojen karışıma örnek verilebilir.
Homojen Toplum Ne Demek?
Homojen toplum, bir toplumu oluşturan bireylerin veya toplulukların homojenleşmesi (farklılıklarının kalmaması) anlamı taşır.
Bu kavram sosyolojiktir. Örneğin iki farklı kültüre sahip topluluk bir arada uzun yıllar yaşar ve kendine has özellikleri kaybederse o toplum homojenleşir. Homojenleşme, zamanla oluşan bir kavramdır.
Farklılıklar toplumun homojen kalmasını engeller. Homojen toplumlarda her birey aynı gelenekleri paylaşır, aralarında çok az fark bulunabilir.
Homojen toplum nedir sorusuna da yanıt verdiğimize göre yazımızın sonuna geldik demektir. Bu kavramın kimyada kullanılan homojen karışım ile ilişkili olduğunu unutmayın.
Son olarak gasbetmek mi gasp etmek mi yazımızı okumanızı tavsiye ediyorum. Okurken hangisi doğru diye aklınızdan geçirdiniz değil mi?
Homojen karışım nedir, homojen karışım örnekleri nelerdir gibi sorulara yanıt oluşturacak yazımızı okuduğunuz için teşekkür ederiz.
